U prethodnom tekstu smo govorili o tome kako se formira i određuje bruto zarada zaposlenih u Crnoj Gori. Sada je vrijeme da otvorimo priču o tome koji se sve porezi i doprinosi plaćaju, a takođe vrlo je bitno i da znamo koliko se plaća poreza i doprinosa na zarade u Crnoj Gori.

Prisjetićemo se iz prethodnog teksta o bruto zaradama da ona obuhvata: neto zaradu, porez na dohodak fizičkih lica i doprinose za obavezno socijalno osiguranje iz zarade, koji idu na teret zaposlenoga. Važno je znati da doprinosi za obavezno socijalno osiguranje na zarade, koji idu na teret poslodavca, ne spadaju u bruto zaradu. Takođe, pojam „bruto zarada“ ne predstavlja ukupan trošak zarade za poslodavca.

Znamo da se bruto zarada određuje po formuli: Startni dio zarade + [ (Koeficijent složenosti radnog mjesta uvećan za radni staž / minuli rad) x Obračunska vrijednost koeficijenta ]. Kada smo dobili bruto zaradu, kako dobijamo iznose poreza i doprinosa na zarade i po kojim procentima?

Porezi i doprinosi na zarade se određuju tako što se bruto zarada zaposlenih množi sa procentima koji su određeni za svaki porez ili doprinos pojedinačno, i to:

1. Porez na zarade – 9,00% od bruto zarade

2. Doprinosi na teret zaposlenog – 24,00% od bruto zarade

1. Doprinos za Fond PIO – 15,00%
2. Doprinos za zdravstvo – 8,50%
3. Doprinos za osiguranje od nezaposlenosti – 0,50%

3. Doprinosi na teret poslodavca – 10,97% od bruto zarade

1. Doprinos za Fond PIO – 5,50%
2. Doprinos za zdravstvo – 4,30%
3. Doprinos za osiguranje od nezaposlenosti – 0,50%
4. Doprinos za Savez samostalnih sindikata – 0,20%
5. Doprinos za Privrednu komoru – 0,27%
6. Doprinos za Fond rada – 0,20%

4. Prirez porezu u Podgorici – 15,00% od Poreza na zarade *

* Napomena: stopa prireza na porez u Podgorici i na Cetinju iznosi 15,00%, u Budvi 10,00% dok u ostalim opštinama u Crnoj Gori iznosi 13,00%

Neto zaradu dobijamo kada od bruto zarade oduzmemo iznose poreza na zarade (1) i doprinosa na teret zaposlenog (2). Bruto zarada predstavlja zbir neto zarade, poreza na zarade i doprinosa na teret zaposlenog. Ukupan trošak poslodavca čini bruto zarada, doprinosi na teret poslodavca (3) i prirez porezu (4).

Vrlo važno je napomenuti i da je u Crnoj Gori važeći, takozvani „Krizni porez“ kojim se sve bruto zarade koje prelaze 720,00€ oporezuju sa dodatnih 4,00% (na iznos bruto zarade preko 720,00€).

Takođe, Zakonom o profesionalnoj rehabilitaciji i zapošljavanju lica sa invaliditetom, poslodavac koji nije zaposlio lice sa invaliditetom, a ima više od 10 i manje od 20 zaposlenih dužan je da plati doprinos u iznosu od 5,00% od prosječne mjesečne zarade u Crnoj Gori. Poslodavac koji ima više od 20, a manje od 50 zaposlenih plaća doprinos u iznosu 20,00% od prosječne zarade ukoliko nema zaposlenih lica sa invaliditetom. Poslodavac koji ima više od 50 zaposlenih, a nema zaposlena lica sa invaliditetom (dužan je da zaposli 5,00% lica sa invaliditetom od ukupnog broja zaposlenih) plaća 20,00% za svako lice sa invaliditetom koje je bio dužan da zaposli.

Prema Zakonu o radu Crne Gore, član 80, stav 2, utvrđeno je da minimalna zarada u Crnoj Gori ne može biti manja od 30,00% prosječne zarade. Minimalnu zaradu utvrđuje Vlada na predlog Socijalnog savjeta i ona je trenutno utvrđena na 193,00€ u neto iznosu.

Po isplati zarada, Poreskoj upravi Crne Gore se podnosi Izvještaj o obračunatim i plaćenim porezima i doprinosima – IOPPD obrazac, dok se opštinskim poreskim službama podnosi prijava za obračun prireza porezu na dohodak fizičkih lica – OPPND obrazac.

I na kraju, važno je da ste upoznati koliko i koje sve poreze i doprinose plaćate, ali takođe je bitno da svoje poreske obaveze redovno izmirujete. Naš savjet je da poreze uvijek plaćate na vrijeme.

Man holding a jar of coins